środa, 28 kwietnia 2021

Z bibliotecznej półki dla dorosłych


Za zamkniętymi drzwiami- fenomen domestic noir

 

W moim przekonaniu potwór w horrorze nie powinien znajdować się na cmentarzysku, w starej dekadenckiej Europie, ale w zwykłym domu

(S. King)


 

Domowy thriller  odnosząc się do wyidealizowanej wizji życia rodzinnego, pokazuje  destrukcyjną moc rodziny. Koncentruje się na rodzinnych traumach i horrorze kryjącym się za drzwiami domów. W odróżnieniu od typowych dla literatury kobiecej, romantycznych historii  pt. I żyli długo i szczęśliwie,  wypełniony jest zdradą, przemocą i śmiercią.

 

 

Potrzebę stworzenia odpowiedniej definicji i nazwy dla nowego gatunku zainicjowała Julia Crouch, brytyjska pisarka, której książki zostały przyćmione przez ogromny sukces, przeniesionych na ekran- Zaginioną dziewczynę Gillian Flynn i Dziewczynę z pociągu, Pauli Hawkins.

 


 

W tym miejscu konieczne wydaje się również podkreślenie różnicy pomiędzy domestic noir a chic noir. Określenie nawiązujące do terminu chick flicks, czyli filmów dla kobiet sugeruje bowiem, iż mroczna, kobieca twórczość stanowi jedynie nieco podrasowaną literaturę dla nastolatek.

Termin chcik flicks powstał w latach trzydziestych XX wieku na „określenie obrazów opowiadających o kobietach i do nich adresowanych”. Do tej szerokiej kategorii filmów zalicza się zarówno komedie, jak i melodramaty oraz wyciskacze łez.

Z determinacją walczące o godność, często egoistyczne, cyniczne i wyrachowane, dokonujące krwawej zemsty na mężczyznach protagonistki domestic noir, w niczym nie przypominają bohaterek komedii romantycznych, a raczej znane z wiktoriańskiej literatury, gotyckie heroiny.

Z lubością odwołującym się do niestabilności jednostki rodzinnej, wysokiego wskaźnika rozwodów, zachwiania ról płciowych thrillerom domowym, zdecydowanie bliżej jest do gotyckiej literatury grozy w amerykańskim wydaniu.

Głównym założeniem amerykańskiego gotyku jest przekonanie, iż rodzinne szczęście jest jedynie iluzją, a skrywane rodzinne przewinienia i sekrety zawsze ujrzą światło dzienne.

Czołowi czarni romantycy Edgar Allan Poe i Nathaniel Hawthorne w swojej twórczości odkrywali przed czytelnikami rodzinne dramaty i grzechy. Oddalający się od upiorów w zamczyskach na rzecz upiorów codzienności: nawiedzonych domów i zamieszkujących je rodzin „po przejściach”, amerykański gotyk stanowi udomowioną” wersję gotyku europejskiego.

W domestic noir również w centrum zainteresowania znajduje się dom i rodzina, jej bolesny, dramatyczny upadek. Istotne znaczenie ma tu dekonstrukcja społecznych stereotypów, odarcie klasy średniej z jej pozornej szczęśliwości i wyrwanie z podmiejskich, otoczonych białym płotkiem domostw.

 


 

Rodzina jawi się tu jako klaustrofobiczna wylęgarnia dysfunkcjonalności a dom jako miejsce naznaczone dramatyczną historią rodziny i lokalnej społeczności.

Podmiejski gotyk i małomiasteczkowy horror to kolejne istotne elementy domowego thrillera. Jednym z bohaterów gatunku jest prowincja wraz ze specyficzną hierarchią społeczną, mentalnością małej, zamkniętej społeczności, mrocznymi sekretami bądź koszmarami z dzieciństwa. Źródłem zagrożenia w literackim domowym gotyku są osoby mieszkające obok i członkowie rodziny. 



Cytując bohatera horroru Duch We are gonna keep this thing in the family czyli WSZYSTKO ZOSTAJE W RODZINIE…

 

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz